آرشیو برچسب ها:

علائم و درمان دیابت در دوران بارداری

دیابت دوران بارداری برای اولین بار در طول دوران بارداری تشخیص داده می شود. همانند دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲، دیابت دوران بارداری نیز باعث تغییر در سطح قند خون می شود و آن را بالاتر می برد.

زمانی که ماده غذایی می خورید، سیستم گوارش شما بیشترِ غذاهای موجود را به قندی تبدیل می کند که گلوکز نام دارد.

گلوکز وارد جریان خون شما می شود و سلول ها می توانند از آن به عنوان سوخت استفاده کنند. به کمک انسولین، عضلات، چربی ها و سایر سلول های بدن گلوکز را از خون جذب می کنند. اما اگر بدن انسولین کافی تولید نکند یا اگر سلول ها در واکنش و پاسخ به آن دچار مشکل باشند، گلوکز اضافی در خون باقی می ماند و به جای حرکت به سمت سلول ها و تبدیل به انرژی، در خون تجمع پیدا می کند.

زمانی که باردار هستید، بدن شما به طور طبیعی به انسولین مقاوم تر می شود و به همین خاطر برای تغذیه کودک گلوکز بیشتری در دسترس قرار می گیرد. برای بیشتر مادران، این موضوع مشکل بزرگی نیست.

زمانی که کودک شما به انسولین اضافی برای پردازش گلوکز اصافی در خون نیاز دارد، پانکراس نیز انسولین بیشتری ترشح می کند. اما اگر پانکراس نتواند با افزایش تقاضای موجود برای انسولین در طول دوران بارداری کنار بیاید، سطح قند خون افزایش پیدا می کند زیرا سلول ها از گلوکز استفاده نمی کنند. همین امر منجر به ایجاد شرایطی می شود که به آن دیابت دوران بارداری می گویند.

دیابت دوران بارداری باید به سرعت تشخیص داده شده و درمان گردد زیرا می تواند مشکلاتی را برای مادر و کودک به وجود آورد.

لذا انجام آزمایشات لازم در دوران بارداری را جدی بگیرید و با انجام آزمایشات از سلامتی خود در دوران بارداری مطلع شوید.

بر خلاف سایر انواع دیابت، دیابت نوع بارداری دائمی نیست. بعد از تولد نوزاد، سطح قند خون نیز به حالت طبیعی باز می گردد. با اینحال داشتن دیابت دوران بارداری می تواند باعث توسعه دیابت در آینده شود.

افزایش وزن و بارداری:

باید در مورد وزن متعادل و مقدار وزنی که می توان در طول بارداری اضافه کرد اطلاعاتی داشته باشید. برای اینکار کافیست با پزشک خود مشورت کنید.

من در معرض توسعه دیابت بارداری هستم؟

هر فردی ممکن است در طول دوران بارداری خود به این بیماری مبتلا شود. همه زنان نیز چنین شرایطی را توسعه نمی دهند. حدود ۵ الی ۱۰ درصد زنان باردار به دیابت دوران بارداری مبتلا می شوند. اگر شرایط زیر را داشته باشید ممکن است بیشتر از سایرین در معرض توسعه چنین بیماری باشید:

۲۵ ساله یا بالاتر از آن هستید
خویشاوند نزدیکی دارید که دیابت دارد
اضافه وزن دارید. BMI شما ۳۰ یا بالاتر از آن است
سندرم تخمدان پلی کیستیک دارید
شرایط پزشکی دارید که بروز دیابت را محتمل تر می کند( به عنوان مثال عدم تحمل گلوکز)
داروهای خاصی همچون glucocorticoid ( برای اسم یا بیماری خودایمنی) مسدودکننده های بتا( برای فشار خون بالا یا ضربان قلب سریع) یا داروهای مرتبط با مشکلات روانی مصرف می کنید.
قبلا دیابت دوران بارداری داشته اید
قبلا کودک بزرگی داشته اید

 

علائم دیابت دوران بارداری

بیشتر خانم هایی که با این شرایط تشخیص داده می شوند هیچ نشانه ای ندارند. به همین خاطر است که پزشک تلاش می کند تست های غربالگری را بین هفته ۲۴ و۲۸ بارداری تجویز کند.

اگر فاکتورهای خطر را برای دیابت بارداری دارید، پزشک ممکن است انجام تست را در مراحل اولیه توصیه کند.بیشتر خانم هایی که دیابت بارداری دارند بعد از این تست ها متوجه موضوع می شوند. رایج ترین تست برای دیابت بارداری، تست غربالگری گلوکز خوراکی است.

این تست نحوه تولید انسولین در بدن را می سنجد. روزی که قرار است تست را انجام دهید، پزشک یک مایع شیرین برای نوشیدن می دهد. بعد از یک ساعت، آزمایش خون گرفته می شود تا سطح گلوکز مورد بررسی قرار گیرد. اگر آزمایش ها نشان دهد که سطح قند خون شما بالاست، باید تست طولانی تری که به آن تست تحمل گلوکز می گویند داشته باشید.

برای این تست، باید قبل از خوردن مایع شیرین ناشتا باشید. تست خون به صورت ناشتا گرفته می شود و بعد از یک یا دو ساعت دوباره آزمایش خون انجام می شود. اگر نتایج این دو ازمایش نشان دهنده قند خون بالا باشد شما به دیابت بارداری مبتلا هستید.

هر دوی این تست ها برای شما و کودکتان امن و بی خطر است و عوارض جانبی زیادی ندارد. اما نوشیدن مایع ممکن است زیاد خوشایند نباشد زیرا طعم خوبی ندارد.
درمان دیابت بارداری چه چیزی است؟

بیشتر خانم ها می توانند با دنبال کردن برنامه ورزشی و داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل که مبتنی بر غلات سبوس دار، پروتئین بدون چربی، سبزیجات و سایر غذاهای سالم است دیابت خود را کنترل کنند. با اینحال حدود ۱۵ درصد زنانی که دیابت بارداری دارند برای متعادل کردن سطح قند خون خود باید دارو مصرف کنند. تزریق انسولین یکی از رایج ترین درمان های موجود برای این نوع دیابت است.

اگر به انسولین نیاز دارید، می توانید بر اساس نظر پزشک روی سه بار تزریق کنید. مانیتور کردن سطح قند خون بخش مهمی از برنامه درمانی است. پزشک به شما کمک می کند نحوه کار با دستگاه های سنجش قند خون را یاد بگیرید و از آن در منزل استفاده کنید.

بیشتر خانم ها این فرایند را ناراحت کننده می دانند و به نظر آن ها سنجش قند خون بدترین بخش از فرایند درمان دیابت بارداری است.
دیابت بارداری چگونه بر روی بارداری اثر می گذارد؟

بیشتر خانم های مبتلا به دیابت بارداری می توانند سطح گلوکز خون خود را تحت نظر داشته باشند و بارداری سالمی را بگذرانند. اما داشتن دیابت بارداری می تواند شما و کودکتان را در معرض عوارض خاصی قرار دهد. ممکن است در این شرایط درد زایمان زودرس را تجربه کنید.

کودکانی که زودتر از موعد مقرر به دنیا می آیند مشکلات سلامتی زیادی خواهند داشت و ممکن است بعد از تولد به مراقبت های بیشتری نیاز داشته باشند. همچنین ممکن است فشار خون بالا رود یا شرایطی به نام پره اکلامپسی رخ دهد. این شرایط باعث ایجاد درد زایمان زودرس می شود و می تواند مشکلاتی را برای فرد و کودک ایجاد کند.

کودکانی که مادران آن ها دیابت بارداری دارد بزرگ تر از حد معمول هستند. ممکن است کودک شما بعد از تولد قند خون پایینی داشته باشد و مشکلاتی در نفس کشیدن پیدا کند.
چگونه می توان با وجود دیابت بارداری، بارداری سالمی داشت؟

مهم ترین چیزی که برای بارداری سالم می توانید انجام دهید دنبال کردن برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک است. این کار در برگیرنده پایبندی به برنامه غذایی، مانیتور کردن سطح قند خون، انجام تمرینات منظم ورزشی و ملاقات های منظم با پزشک است.

اگرچه تشخیص دیابت بارداری ممکن است باعث اضطراب شما شود اما به کمک درمان و مدیریت مناسب می توان بارداری سالم و بی خطری داشت. ممکن است در ابتدا مدیریت بارداری کمی دشوار باشد.. در چنین شرایطی احتمال دارد احساس نا امیدی کنید.

همچنین ممکن است انگیزه کافی برای انجام تمرینات ورزشی را نداشته باشید. اما باید بدانید که در این شرایط تنها نیستید. با تغییر سبک زندگی و مواد غذایی که می خورید می تواند به خود و کودکتان شانس زندگی سالم را بدهید.

حتی زمانی که احساس کردید پایبندی به برنامه درمانی برایتان دشوار است باید تمام تلاش خود را به کار گیرید. پزشک می تواند توصیه هایی را ارائه کند.
اگر دیابت بارداری داشته باشم چه زمانی باید با پزشک خود تماس بگیرم؟

اگر دیابت بارداری دارید باید به طور مکرر پزشک خود را ملاقات کنید. اما اگر احساس خوبی در بین این قرار ملاقات ها نداشتید یا متوجه نشانه های غیر عادی شدید بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.

این نشانه ها ممکن است نشان دهنده سطح قند خون بالا باشد:

احساس تشنگی زیاد
ادرار مکرر
احساس خستگی زیاد
احساس حالت تهوع
تاری دید

پزشک ممکن است معاینات یا آزمایش های بیشتری را انجام دهد تا مطمئن شود همه چیز به خوبی به پیش می رود. اگر مشکلی در مورد قند خون خود داشتید حتما به پزشک مراجعه کنید.

اطلاعات لازم درباره دیابت

، دیابت یكی از مهم ترین مشكلات بهداشتی- درمانی و اجتماعی- اقتصادی جهان محسوب می شود، به گونه ای كه بیش از 150 میلیون نفر در دنیا مبتلا به این بیماری هستند. از آنجا كه خود بیماران و خانواده های آنها عمده ترین نقش را در درمان دیابت به عهده دارند، كسب اطلاعات لازم درباره دیابت به شیوه های گوناگون آموزشی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
دیابت زمانی بوجود می آید که در بدن شما به اندازه کافی انسولین تولید نشود و یا از انسولین تولیدشده در بدن به طور موثری استفاده نگردد. بدن شما بدون انسولین نمی تواند انرژی مورد نیاز را از مواد غذایی مصرفی بدست آورد.

انسولین هورمونی است که از غده لوزالمعده ترشح می گردد. غذایی که مصرف می کنیم در بدنمان به نوعی قند به نام گلوکز تبدیل می شود. انسولین به گلوکز کمک می کند که وارد سلول های بدن شود تا به انرژی تبدیل گردد بدون انسولین، گلوکز به جای ورود به سلول در بدن جمع می شود.

بیماری دیابت در اثر ناتوانی بدن در تولید انسولین یا کاهش یا عدم اثر انسولین در سوخت و ساز مواد قندی پدید می آید.
مبتلایان به دیابت باید یاد بگیرند که چگونه قند خون خود را کنترل کنند تا از عوارض حاد و مزمن بیماری پیشگیری نمایند و یا در صورت پیدایش این عوارض، به موقع به مراکز بهداشتی- درمانی مراجعه نمایند.

چگونه می توان دیابت خود را کنترل کرد؟

شما می توانید با برنامه غذایی درست، فعالیت بدنی منظم و نگهداری وزن در حد ایده آل، به کنترل مطلوب قند خون دست پیدا کنید. نگهداری وزن در میزان طبیعی به کنترل چربی های خون و کاهش فشار خون نیز کمک می کند.

تعدادی از مبتلایان به دیابت برای کنترل قند خون، طبق نظر پزشک به مصرف قرص های خوراکی پایین آورنده قند خون و یا انسولین نیاز دارند.

انواع دیابت

– دیابت نوع اول یا دیابت وابسته به انسولین : این نوع دیابت زمانی اتفاق می افتد که انسولین یا وجود ندارد یا مقدار آن بسیار کم است. در چنین مواردی باید انسولین تزریق گردد. دیابت نوع یک اغلب کودکان و نوجوانان را در بر می گیرد، ولی افراد در سنین بالاتر هم ممکن است دچار شوند.این نوع دیابت حدود 10 درصد کل دیابتی ها را شامل می شود.

– دیابت نوع دوم یا دیابت غیر وابسته به انسولین : دیابت نوع دو زمانی اتفاق می افتد که بدن قادر به تولید انسولین به اندازه کافی نباشد و یا انسولین تولیدشده نتواند به خوبی مورد استفاده قرار بگیرد. با رژیم غذایی، داروهای خوراکی و فعالیت های جسمی می توان این نوع دیابت را کنترل کرد دیابت نوع 2 اغلب در افراد بالغ دیده می شود و شایع ترین نوع دیابت است و 90 درصد کل دیابتی ها را شامل می شود.

 

دیابت نوع 1: در این نوع دیابت بدن قادر به تولید هورمون انسولین نمی باشد. این هورمون، همانطور که ذکر شد ورود گلوكز به سلول ها و سوختش را تسهیل می كند. دیابت نوع یک، یک بیماری اتوایمون (خود ایمنی) بوده که معمولا پس از ابتلا به بیماری های ویروسی و یا عفونت های باکتریایی که در طی آن، سیستم ایمنی بدن سلول های ترشح کننده انسولین را مورد حمله قرار می دهد، ایجاد می شود. دیابت نوع یك از شیوع بالایی برخوردار نیست و تنها حدود 5 تا 10 درصد دیابتی‌ها را تشكیل می‌دهد.

دیابت نوع 2: این بیماری در اثر مقاومت به انسولین ایجاد می گردد (شرایطی كه بدن قادر به استفاده ی مناسب از انسولین نمی باشد). در این بیماران حداقل در مراحل اولیه، انسولین به میزان کافی در بدن وجود دارد، ولی در سطح سلولی نقش خود را به خوبی ایفا نمی کند. اگرچه علل دقیق مقاومت به انسولین به طور کامل شناخته شده نیست، ولی شیوه زندگی نادرست اعم از تغذیه ناسالم ، عدم تحرک بدنی و به دنبال آن چاقی شکمی که با تجمع بیش از حد بافت چربی در بین احشاء همراه می باشد، نقش اساسی در ایجاد حالت پره دیابت و یا عدم تحمل گلوکز و نیز ابتلا به دیابت نوع دوم ایفا می نماید. اغلب بیماران دیابتی (بیش از 90 درصد)، دیابت نوع 2 دارند.

دیابت بارداری: در دوران بارداری با ترشح هورمون هایی که از جفت برای نگهداری جنین در رحم ترشح می شود، مقاومت به انسولین افزایش می یابد. گفته می شود که در سه ماهه دوم و سوم بارداری با بزرگ شدن جفت و افزایش ترشح هورمون های مترشحه از جفت، این مقاومت به انسولین افزایش یافته و در مواردی از سطح ظرفیت ترشحی لوزالمعده بیشتر می شود که در نهایت باعث افزایش قند خون می گردد. اهمیت دیابت بارداری، علاوه بر سلامت مادر و جنین آن است که 5 تا 10 درصد زنانی كه دیابت بارداری دارند، بلافاصله بعد از بارداری به دیابت (معمولا دیابت نوع 2) مبتلا می شوند.

پردیابت: زمانی كه قند خون فرد از حد طبیعی بیشتر باشد، اما به میزانی بالا نباشد كه فرد به دیابت نوع 2 مبتلا باشد، فرد پردیابت و یا دچار عدم تحمل گلوکز خواهد بود.

 

علایم بیماری دیابت

– پر نوشی
– پرخوری
– پر ادراری
– تاری دید و سردرد
– خواب آلودگی و احساس خستگی
– طولانی شدن مدت زمان ترمیم زخم ها

روش تشخیص

تشخیص بیماری بر اساس اندازه گیری قند خون ناشتا انجام می گیرد. وجود قند در ادرار نیز به تشخیص بیماری کمک می کند.

عواملی که باعث دیابت نوع دو می شوند

– چاقی
– سن بیش از 40 سال
– کمبود ورزش و فعالیت جسمی
– سابقه دیابت در خانواده
– خانم هایی که سابقه سقط، مرده زایی بدون علت و یا تولد نوزاد 4 کیلوگرم و بیشتر دارند.

آیا درمان قطعی وجود دارد؟

دیابت درمان قطعی ندارد، ولی روش های مؤثری برای کنترل آن و پیشگیری از بروز عوارض وجود دارد. با کنترل دیابت می توان تا حد امکان قند خون را در حد طبیعی حفظ کرد.

برای دستیابی به این هدف، بکارگیری روش های زیر مؤثر است: آموزش مستمر و مداوم تغذیه صحیح، آزمایش مرتب قند خون، ورزش مرتب و استفاده از انسولین یا داروهای خوراکی در صورت لزوم.

مراقبت از بیماران دیابتی

– در صورتی که خونرسانی به پاها خوب بوده و مشکل خاصی ندارید، کافی است بصورت روزانه پاهایتان را چک کنید.

– مشاهده روزانه پاها جهت بررسی وجود تاول، بریدگی، خراش و ضایعات بین انگشتان لازم است انجام شود، مخصوصا بین انگشتان پا را باید بدقت خشک کرد.

– اگر پوستتان خشک است، بهتر است از کرم یا روغن نرم کننده استفاده کنید. این ماده باید پس از شستشو و خشک کردن پا مصرف شود و بین انگشتان پا مالیده نشود.

– یبوست می تواند یکی از نشانه های افزایش قند خون باشد، زیرا افزایش ترشح ادرار موجب کم آب شدن بدن و جذب اضافی مایعات از بدن می شود. با نوشیدن مایعات فراوان و کنترل قند خون می توان مشکل یبوست را حل کرد.

– بطور کلی در بیماران دیابتی نوع دوم، انجام ورزش سبک (مانند 30 دقیقه پیاده روی ) پس از صرف غذا در تنظیم سطح گلوکز خون مؤثر است. ورزش منظم در بیماران، خطر ابتلا به بیماری های قلب و عروق را بسیار کاهش می دهد.

– اندازه گیری مرتب قند خون و ثبت آن بسیار حایز اهمیت است. آزمایش قند خون، بهترین راهنما برای دانستن وضعیت قند خون بیمار است.

– در صورت مشاهده هر پدیده غیر عادی در پاها (مانند سخت شدن پوست در قسمتی از کف پاها، وجود بی حسی و کرختی و خمیدگی در قسمتی ازپاها) باید فورا به پزشک مراجعه کرد.

 

+

تفاوت دیابت نوع یک و نوع دو

انواع دیابت:

الف) دیابت نوع ۱: بدلیل تخریب سلولهای ترشح کننده انسولین در لوزالمعده ایجاد می شود

ب) دیابت نوع ۲: در زمینه مقاومت به انسولین بدلیل اختلال پیشرونده در ترشح انسولین ایجاد می شود

ج) دیابت حاملگی: دیابتی که در طی دوره بارداری تشخیص داده می شود

۱٫ دیابت نوع ۱ (IDDM):

بدن مبتلایان به دیابت نوع یک توانایی تولید انسولین را ندارد و این امر موجب افزایش سطح قند خون می‌گردد. علایم این نوع خستگی، تشنگی زیاد، اشتهای فراوان، کاهش وزن، ادرار به دفعات زیاد، خارش ناحیه تناسلی، افزایش استعداد ابتلا به عفونتها مخصوصاً عفونتهای دستگاه ادراری و پوستی، دهان و مجاری تناسلی. از دیابت نوع ۱نمی توان پیشگیری کرد.از عوامل ایجاد این بیماری می توان ازسابقه خانوادگی دیابت شیرین که البته گاهی در یک نسل بیماری وجود ندارد، نام برد .
عوارض این نوع دیابت عبارتند از:بیماریهای قلبی عروقی به خصوص بیماری رگهای قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه نابینایی، بیماری رگهای خونی اندامهای بدن که بخصوص با خطر زخمهای شدید پوستی در پاها و نیز ناتوانی جنسی در مردان نمود پیدا می کند.

۲٫ دیابت نوع ۲ (NIDDM ):

در این نوع دیابت، بدن فرد مبتلا انسولین تولید می‌کند و حتی ممکن است غلظت انسولین در خون از مقدار معمول آن نیز بیشتر باشد اما گیرنده‌های یاخته‌ای فرد نسبت به انسولین مقاوم شده و در حقیقت نمی گذارند انسولین وارد سلولها شده و اعمال طبیعی خود را انجام دهد. در این حالت می‌توان با درمان رژیمی غلظت قند خون را کاهش داد. درصد شیوع این بیماری در زنان بیش از مردان است.

علائم دیابت نوع ۲:

ادرار به دفعات زیاد، تشنگی زیاد، خستگی مفرط، اختلالات بینایی، احساس کرختی در دستها و پاها، عفونتهای مکرر پوستی، ادراری تناسلی، لثه ها و دهان، تأخیر در بهبود زخمها. از عوامل ایجاد این بیماری می توان از پرخوری و عدم ورزش که منجر به چاقی و افزایش وزن می گردد وهمچنین استرس ها، حاملگی، فشار خون بالا، استفاده از بعضی داروها، سابقه دیابت در افراد درجه یک خانواده نام برد و با کاهش وزن می توان از بروز چاقی جلوگیری کرد.
در این نوع دیابت نیز نظیر دیابت نوع یک در صورت عدم کنترل مناسب بیماریهای قلبی عروقی، سکته مغزی، اختلالات بینایی، اختلال در رگهای محیطی که خود می تواند باعث زخمهای بسیار شدید در پاها و نهایتاً منجر به قطع اندام گردد و بالاخره مشکلات شدید کلیوی نیز تظاهر می کنند.در انی نوع بیماری آزمایشات ادرار و خون برای اندازه گیری گلوکز، کلسترول و چربیهای دیگر خون انجام می گیرد. آموزشهای لازم در مورد رعایت رژیم غذایی مناسب، کاهش وزن و ورزشهای منظم به بیمار داده می شود. بر حسب مدت ابتلا و میزان قند خون، داروهای خوراکی پایین آورنده قند خون تجویز می گردد و به بیمار در مورد علایم مربوط به پایین افتادن شدید قند خون آموزش داده می شود. علایم مربوط به پایین آمدن شدید قند خون شامل تعریق، سردرد، احساس سبکی در سر، طپش قلب، سرگیجه، احساس اضطراب و کابوسهای شبانه می باشد که در این مواقع بیمار باید سریعاً از یک روش ساده که شامل انداختن چهار حبه قند داخل یک لیوان آب می باشد، استفاده کند.

 

 

+