علائم و درمان دیابت در دوران بارداری
دیابت دوران بارداری برای اولین بار در طول دوران بارداری تشخیص داده می شود. همانند دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲، دیابت دوران بارداری نیز باعث تغییر در سطح قند خون می شود و آن را بالاتر می برد.
زمانی که ماده غذایی می خورید، سیستم گوارش شما بیشترِ غذاهای موجود را به قندی تبدیل می کند که گلوکز نام دارد.
گلوکز وارد جریان خون شما می شود و سلول ها می توانند از آن به عنوان سوخت استفاده کنند. به کمک انسولین، عضلات، چربی ها و سایر سلول های بدن گلوکز را از خون جذب می کنند. اما اگر بدن انسولین کافی تولید نکند یا اگر سلول ها در واکنش و پاسخ به آن دچار مشکل باشند، گلوکز اضافی در خون باقی می ماند و به جای حرکت به سمت سلول ها و تبدیل به انرژی، در خون تجمع پیدا می کند.
زمانی که باردار هستید، بدن شما به طور طبیعی به انسولین مقاوم تر می شود و به همین خاطر برای تغذیه کودک گلوکز بیشتری در دسترس قرار می گیرد. برای بیشتر مادران، این موضوع مشکل بزرگی نیست.
زمانی که کودک شما به انسولین اضافی برای پردازش گلوکز اصافی در خون نیاز دارد، پانکراس نیز انسولین بیشتری ترشح می کند. اما اگر پانکراس نتواند با افزایش تقاضای موجود برای انسولین در طول دوران بارداری کنار بیاید، سطح قند خون افزایش پیدا می کند زیرا سلول ها از گلوکز استفاده نمی کنند. همین امر منجر به ایجاد شرایطی می شود که به آن دیابت دوران بارداری می گویند.
دیابت دوران بارداری باید به سرعت تشخیص داده شده و درمان گردد زیرا می تواند مشکلاتی را برای مادر و کودک به وجود آورد.
لذا انجام آزمایشات لازم در دوران بارداری را جدی بگیرید و با انجام آزمایشات از سلامتی خود در دوران بارداری مطلع شوید.
بر خلاف سایر انواع دیابت، دیابت نوع بارداری دائمی نیست. بعد از تولد نوزاد، سطح قند خون نیز به حالت طبیعی باز می گردد. با اینحال داشتن دیابت دوران بارداری می تواند باعث توسعه دیابت در آینده شود.
افزایش وزن و بارداری:
باید در مورد وزن متعادل و مقدار وزنی که می توان در طول بارداری اضافه کرد اطلاعاتی داشته باشید. برای اینکار کافیست با پزشک خود مشورت کنید.
من در معرض توسعه دیابت بارداری هستم؟
هر فردی ممکن است در طول دوران بارداری خود به این بیماری مبتلا شود. همه زنان نیز چنین شرایطی را توسعه نمی دهند. حدود ۵ الی ۱۰ درصد زنان باردار به دیابت دوران بارداری مبتلا می شوند. اگر شرایط زیر را داشته باشید ممکن است بیشتر از سایرین در معرض توسعه چنین بیماری باشید:
۲۵ ساله یا بالاتر از آن هستید
خویشاوند نزدیکی دارید که دیابت دارد
اضافه وزن دارید. BMI شما ۳۰ یا بالاتر از آن است
سندرم تخمدان پلی کیستیک دارید
شرایط پزشکی دارید که بروز دیابت را محتمل تر می کند( به عنوان مثال عدم تحمل گلوکز)
داروهای خاصی همچون glucocorticoid ( برای اسم یا بیماری خودایمنی) مسدودکننده های بتا( برای فشار خون بالا یا ضربان قلب سریع) یا داروهای مرتبط با مشکلات روانی مصرف می کنید.
قبلا دیابت دوران بارداری داشته اید
قبلا کودک بزرگی داشته اید
علائم دیابت دوران بارداری
بیشتر خانم هایی که با این شرایط تشخیص داده می شوند هیچ نشانه ای ندارند. به همین خاطر است که پزشک تلاش می کند تست های غربالگری را بین هفته ۲۴ و۲۸ بارداری تجویز کند.
اگر فاکتورهای خطر را برای دیابت بارداری دارید، پزشک ممکن است انجام تست را در مراحل اولیه توصیه کند.بیشتر خانم هایی که دیابت بارداری دارند بعد از این تست ها متوجه موضوع می شوند. رایج ترین تست برای دیابت بارداری، تست غربالگری گلوکز خوراکی است.
این تست نحوه تولید انسولین در بدن را می سنجد. روزی که قرار است تست را انجام دهید، پزشک یک مایع شیرین برای نوشیدن می دهد. بعد از یک ساعت، آزمایش خون گرفته می شود تا سطح گلوکز مورد بررسی قرار گیرد. اگر آزمایش ها نشان دهد که سطح قند خون شما بالاست، باید تست طولانی تری که به آن تست تحمل گلوکز می گویند داشته باشید.
برای این تست، باید قبل از خوردن مایع شیرین ناشتا باشید. تست خون به صورت ناشتا گرفته می شود و بعد از یک یا دو ساعت دوباره آزمایش خون انجام می شود. اگر نتایج این دو ازمایش نشان دهنده قند خون بالا باشد شما به دیابت بارداری مبتلا هستید.
هر دوی این تست ها برای شما و کودکتان امن و بی خطر است و عوارض جانبی زیادی ندارد. اما نوشیدن مایع ممکن است زیاد خوشایند نباشد زیرا طعم خوبی ندارد.
درمان دیابت بارداری چه چیزی است؟
بیشتر خانم ها می توانند با دنبال کردن برنامه ورزشی و داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل که مبتنی بر غلات سبوس دار، پروتئین بدون چربی، سبزیجات و سایر غذاهای سالم است دیابت خود را کنترل کنند. با اینحال حدود ۱۵ درصد زنانی که دیابت بارداری دارند برای متعادل کردن سطح قند خون خود باید دارو مصرف کنند. تزریق انسولین یکی از رایج ترین درمان های موجود برای این نوع دیابت است.
اگر به انسولین نیاز دارید، می توانید بر اساس نظر پزشک روی سه بار تزریق کنید. مانیتور کردن سطح قند خون بخش مهمی از برنامه درمانی است. پزشک به شما کمک می کند نحوه کار با دستگاه های سنجش قند خون را یاد بگیرید و از آن در منزل استفاده کنید.
بیشتر خانم ها این فرایند را ناراحت کننده می دانند و به نظر آن ها سنجش قند خون بدترین بخش از فرایند درمان دیابت بارداری است.
دیابت بارداری چگونه بر روی بارداری اثر می گذارد؟
بیشتر خانم های مبتلا به دیابت بارداری می توانند سطح گلوکز خون خود را تحت نظر داشته باشند و بارداری سالمی را بگذرانند. اما داشتن دیابت بارداری می تواند شما و کودکتان را در معرض عوارض خاصی قرار دهد. ممکن است در این شرایط درد زایمان زودرس را تجربه کنید.
کودکانی که زودتر از موعد مقرر به دنیا می آیند مشکلات سلامتی زیادی خواهند داشت و ممکن است بعد از تولد به مراقبت های بیشتری نیاز داشته باشند. همچنین ممکن است فشار خون بالا رود یا شرایطی به نام پره اکلامپسی رخ دهد. این شرایط باعث ایجاد درد زایمان زودرس می شود و می تواند مشکلاتی را برای فرد و کودک ایجاد کند.
کودکانی که مادران آن ها دیابت بارداری دارد بزرگ تر از حد معمول هستند. ممکن است کودک شما بعد از تولد قند خون پایینی داشته باشد و مشکلاتی در نفس کشیدن پیدا کند.
چگونه می توان با وجود دیابت بارداری، بارداری سالمی داشت؟
مهم ترین چیزی که برای بارداری سالم می توانید انجام دهید دنبال کردن برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک است. این کار در برگیرنده پایبندی به برنامه غذایی، مانیتور کردن سطح قند خون، انجام تمرینات منظم ورزشی و ملاقات های منظم با پزشک است.
اگرچه تشخیص دیابت بارداری ممکن است باعث اضطراب شما شود اما به کمک درمان و مدیریت مناسب می توان بارداری سالم و بی خطری داشت. ممکن است در ابتدا مدیریت بارداری کمی دشوار باشد.. در چنین شرایطی احتمال دارد احساس نا امیدی کنید.
همچنین ممکن است انگیزه کافی برای انجام تمرینات ورزشی را نداشته باشید. اما باید بدانید که در این شرایط تنها نیستید. با تغییر سبک زندگی و مواد غذایی که می خورید می تواند به خود و کودکتان شانس زندگی سالم را بدهید.
حتی زمانی که احساس کردید پایبندی به برنامه درمانی برایتان دشوار است باید تمام تلاش خود را به کار گیرید. پزشک می تواند توصیه هایی را ارائه کند.
اگر دیابت بارداری داشته باشم چه زمانی باید با پزشک خود تماس بگیرم؟
اگر دیابت بارداری دارید باید به طور مکرر پزشک خود را ملاقات کنید. اما اگر احساس خوبی در بین این قرار ملاقات ها نداشتید یا متوجه نشانه های غیر عادی شدید بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.
این نشانه ها ممکن است نشان دهنده سطح قند خون بالا باشد:
احساس تشنگی زیاد
ادرار مکرر
احساس خستگی زیاد
احساس حالت تهوع
تاری دید
پزشک ممکن است معاینات یا آزمایش های بیشتری را انجام دهد تا مطمئن شود همه چیز به خوبی به پیش می رود. اگر مشکلی در مورد قند خون خود داشتید حتما به پزشک مراجعه کنید.
