علت آبسه دندان + درمان
آبسه دندان اگرپالپ دندان پس از عفونی (آلوده به باکتری) شدن نتواند از خود دفاع کند احتمال تشکیل آبسه دندانی در نوک ریشه بسیار زیاد میشود. چنین عفونتی از نوک ریشه دندان خود را به لثه رسانده و باعث تورم و ایجاد درد شدید آن میشود!
معمولا درمان در این حالت کمی پیچیده تر بوده ودر مواردی ممکن است لازم باشد دندان را کشید.در موارد پیشرفته تر از عفونت، آبسه دندان ممکن است به نواحی حساسی از سر و گردن نیز برسد که برای آن نیاز به جراحی های پیچیده در اتاق عمل باشد.
متأسفانه درمان دندانهای دچار آبسه بسیار مشکل و گاه غیرممکن است. در صورت بروز آبسه و عفونت دندانها، استفاده سرخود از آنتی‌بیوتیک به هیچ وجه توصیه نمی‌شود، چرا که گاهی مصرف نابجای آنتی‌بیوتیکها باعث پنهان شدن علائم یا مقاوم شدن میکروبها می‌گردد.
پس در صورت بروز آبسه‌های دندانی در اولین فرصت باید به پزشک مراجعه نمود تا اقدامات درمانی لازم به عمل آید. از طرفی باقی گذاشتن دندانهای عفونی در دهان بسیار خطرناک است، چون علاوه بر تاثیر عفونت بر سلامت عمومی بدن ، در برخی موارد عفونت دندانهای شیری بر روی جوانه دندانهای دائمی زیرین تاثیر گذاشته، باعث نقص ساختاری این دندانها میشود.
نقش اصلي در درمان آبسه هاي دنداني، اول حذف عامل عفونت است که اين عمل به صورت باز کردن راهي مثل بريدن بافت هاي روي آبسه، عصب کشي دندان يا حتي خارج کردن دندان براي خروج چرک انجام مي شود و دومين راه تجويز آنتي بيوتيک هاي لازم براي کامل شدن درمان و حذف مواد عفوني است که البته هر دو مورد بايد در مطب و با نظر دندان پزشک انجام شود.
اگر آبسه ها در نواحي سطحي و در مجاورت استخوان فک باشد، مشکل چنداني پيش نمي آيد و به آساني مي توان آن ها را کنترل و درمان کرد اما اگر اين عفونت به فضاهاي عمقي مانند فضاهاي اطراف حلق، مجاري تنفسي و حتي اطراف مغز راه پيدا کند مي تواند بسيار خطرناک باشد و موجب انسداد راه هاي تنفسي، درگيري مغز و مننژيت (التهاب پرده مغز) و انتشار در خون شود.
حتي اگر به يک آبسه سطحي به موقع رسيدگي نشود اين عفونت مي تواند به بافت هاي عمقي تر گسترش يابد و دردسرساز شود.
مکانیسم آبسه دندان
منطقه محدودي از چرك ناشي از عفونت باكتريايي است سيستم ايمني بدن به عفونت واكنش نشان مي دهد گلبول هاي سفيد خون را به محلول عفونت مي فرستد تا به مقابله با آن بپردازد.چرك مخلوطي از سلولهاي مرده و زنده خون آنزيم ها و بقاياي تخريب شده سلول ها و بافت هاست وقتي كه راهي براي خروج چرك وجود داشته باشد آبسه تشكيل مي شود.
آبسه ها در هر جاي بدن مي توانند تشكيل شوند در دهان آبسه ها در بافت لثه يا در ريشه هاي دندان و بافت هاي اطراف دندان تشكيل مي شود. علت آن مي تواند تروما (غذا يا بقاياي جمع شده در عمق لثه) باكتري ها ( كه وارد فضاي پالپ شده اند) يا يك پاكت پريودنتالي عميق باشد.
افراد با مقاومت كم بدن در معرض تشكيل بيشتر آبسه ها هستند. در ابتدا آبسه ممكن است موجب سردرد شود كه مي تواند شديد باشد عصب دندان مي تواند عفوني شود عفونت از لثه گذشته و در دهان باز شود وقتي آبسه به دهان راه باز مي كند درد كاهش مي يابد اما درمان دندانپزشكي بايستي انجام شود.اگر آبسه درمان نشود عفونت به ساير جاهاي سر و گردن گسترش مي يابد.
علائم آبسه دندان
علائم اصلی آبسه دندان بتدریج ظاهر شده و ممکن است شامل موارد زیر باشد :
1) درد شدید در لمس دندان مبتلا و حین گاز زدن و جویدن
2) سست شدن دندان مبتلا
3) تورم حساس و قرمز رنگ لثه روی ریشه دندان
4) آزاد شدن چرک به داخل دندان
اولين علامت اين آبسه هاي خطرناک به طور معمول تب بالا و بي حالي است.
در اين شرايط حال عمومي بيمار خوب نيست و فرد احساس درد، دشواري در بلعيدن غذا و آب دارد، با توجه به اين که پزشک مي تواند اين آبسه را احساس کند و تشخيص دهد بايد به محض بروز علايم به دندان پزشک مراجعه کرد.در اين مرحله بسيار مهم است که مشخص شود، عفونت در کجا وجود دارد تا به موقع بتوان از طريق جراحي به آن رسيدگي و عفونت را تخليه کرد که در اين مرحله بايد فرد در بيمارستان بستري و با عمل جراحي، اين آبسه و چرک تخليه شود.
در اين مورد مصرف آنتي بيوتيک خوراکي بي فايده است و بايد در بيمارستان آنتي بيوتيک به صورت وريدي به بيمار تزريق شود.اگر آبسه درمان نشود، ممکن است عفونت از دندان به سطح لثه کانال زده و یک تورم دردناک که آبسه دندان نامیده می شود، شکل بگیرد. اگر آبسه دندان بترکد چرک به داخل دهان آزاد شده و درد را کاهش می دهد. اگر عفونت گسترش یابد ممکن است صورت متورم و دردناک شود و گاها تب نیز ایجاد شود. اگر به آبسه دندان مشکوک شدید بایستی هر چه سریع تر با دندانپزشک خود مشورت کنید.
اولين علامت اين آبسه هاي خطرناک به طور معمول تب بالا و بي حالي است.
در اين شرايط حال عمومي بيمار خوب نيست و فرد احساس درد، دشواري در بلعيدن غذا و آب دارد، با توجه به اين که پزشک مي تواند اين آبسه را احساس کند و تشخيص دهد بايد به محض بروز علايم به دندان پزشک مراجعه کرد.در اين مرحله بسيار مهم است که مشخص شود، عفونت در کجا وجود دارد تا به موقع بتوان از طريق جراحي به آن رسيدگي و عفونت را تخليه کرد که در اين مرحله بايد فرد در بيمارستان بستري و با عمل جراحي، اين آبسه و چرک تخليه شود.
در اين مورد مصرف آنتي بيوتيک خوراکي بي فايده است و بايد در بيمارستان آنتي بيوتيک به صورت وريدي به بيمار تزريق شود.اگر آبسه درمان نشود، ممکن است عفونت از دندان به سطح لثه کانال زده و یک تورم دردناک که آبسه دندان نامیده می شود، شکل بگیرد. اگر آبسه دندان بترکد چرک به داخل دهان آزاد شده و درد را کاهش می دهد. اگر عفونت گسترش یابد ممکن است صورت متورم و دردناک شود و گاها تب نیز ایجاد شود. اگر به آبسه دندان مشکوک شدید بایستی هر چه سریع تر با دندانپزشک خود مشورت کنید.
معمولاً دندانپزشك آبسه دندان را با معاينه دهان و دندان تشخيص مي دهد.
راه هاي تشخيص
ضربه آرام به دندان ها
آزمايش حرارتي
استفاده از يك تستر الكتريكي
ممكن است استفاده از X.ray هم ضرورت داشته باشد.
برای از بین رفتن عفونت در دهان و دندان می‌توان یک قاشق مربا خوری عسل را با چند قطره سرکه مخلوط کرده و روی لثه و دندان ها مالید.استفاده از نمک به صورت کشیدن روی لثه و دندان بسیار خوب است، مداومت به این کار مفید است و می تواند کمک کننده باشد, در مورد نمک هم مقالات متعددی بیان شده که فوق العاده است.
تورم لثه را می توان با جوشانده هلیله به صورت مضمضه یا پاشیدن پودر عدس ، گشنیز، مورد، صندل سرخ فوفل ، سماق بهبودی بخشید و یا آب برگ تاجریزی ، بارهنگ ، آب برگ خرفه را در دهان نگهداشته و خارج کنند و یا سماق را نرم کوبیده در گلاب حل کرده مضمضه نمایند اگر ورم بهبودی نیافت می توان تخم ریحان یا تخم مرو یا تخم تمرهندی را سائیده در آب اسپرزه ریخته روی قسمت متورم بمالند.
پیشگیری آبسه دندان
متأسفانه درمان دندانهای دچار آبسه بسیار مشکل و گاه غیرممکن است. در صورت بروز آبسه و عفونت دندانها، استفاده سرخود از آنتی‌بیوتیک به هیچ وجه توصیه نمی‌شود، چرا که گاهی مصرف نابجای آنتی‌بیوتیکها باعث پنهان شدن علائم یا مقاوم شدن میکروبها می‌گردد. پس در صورت بروز آبسه‌های دندانی در اولین فرصت باید به پزشک مراجعه نمود تا اقدامات درمانی لازم به عمل آید.
از طرفی باقی گذاشتن دندانهای عفونی در دهان بسیار خطرناک است، چون علاوه بر تاثیر عفونت بر سلامت عمومی بدن ، در برخی موارد عفونت دندانهای شیری بر روی جوانه دندانهای دائمی زیرین تاثیر گذاشته، باعث نقص ساختاری این دندانها میشود.
درمان آبسه های دندانی
اول حذف عامل عفونت است که این عمل به صورت باز کردن راهی مثل بریدن بافت های روی آبسه، عصب کشی دندان یا حتی خارج کردن دندان برای خروج چرک انجام می شود و دومین راه تجویز آنتی بیوتیک های لازم برای کامل شدن درمان و حذف مواد عفونی است که البته هر دو موردباید در مطب و با نظر دندان پزشک انجام گردد تا نتیجه بهتری حاصل شود.
