دسته‌بندی نشده

افزایش خطر شکل‌گیری لخته‌های خون کُشنده با تستوسترون‌درمانی

در دوران بارداری از کجا بفهمیم که کودکمان مبتلا به تالاسمی هست یا خیر؟

تالاسمی یک بیماری ژنتیکی و ارثی است که توسط ژن مغلوب منتقل می‌شود. این یعنی کودک شما خودبه‌خود، این بیماری را به ارث نمی‌برد. اگر فقط شما یا همسرتان، ناقل تالاسمی باشید، کودک شما ۵۰ درصد شانس دریافت ژن معیوب و انتقال آن به نسل بعدی را دارد. اما اگر هردو شما ناقل ژن معیوب باشید، کودک شما: – ۷۵ درصد، شانس این را دارد که یا ناقل ژن معیوب باشد یا به این بیماری مبتلا شود. – ۵۰ درصد شانس این را دارد که فقط ناقل ژن معیوب باشد. – ۲۵ درصد، شانس ابتلا به نوع شدید این بیماری یعنی تالاسمی ماژور را دارد. اگر هم شما و هم همسرتان مبتلا به تالاسمی باشید، به کمک یکی از روش‌های زیر می‌توانید اطمینان پیدا کنید که کودکتان به این بیماری مبتلا شده است یا خیر: – نمونه‌برداری از پرزهای جفتی: در این روش، در هفته ۱۱ تا ۱۴ بارداری، به کمک یک وسیله مخصوص و از طریق واژن، نمونه کوچکی از جفت گرفته می‌شود تا DNA مورد بررسی قرار بگیرد. – آمنیوسنتز: در این روش در هفته ۱۵ بارداری به بعد، مقداری از مایع آمنیوتیک اطراف جنین برای آزمایش و بررسی گرفته می‌شود. – نمونه خون جنین: در این روش، بین هفته‌های ۱۸ تا ۲۱، مقداری خون از بند ناف جنین گرفته می‌شود تا DNA بررسی شود. گاهی اوقات اگر نتایج آزمایشات نشان بدهد که کودک مبتلا به تالاسمی ماژور است و شانس کمی برای زنده ماندن دارد، پزشک اجازه سقط قانونی را به پدر و مادر می‌دهد. زیرا متأسفانه کودکانی که با تالاسمی ماژور متولد، می‌شوند، حتی اگر تحت شرایط درمانی بالایی قرار بگیرند، کیفیت زندگی بسیار پایینی خواهند داشت. به همین خاطر، هرچه زودتر این مسئله تشخیص داده شود، هم برای خودتان بهتر است هم جنین.

+

خوراکی‌های مناسب برای افطار در روزهای گرم

روزه گرفتن می‌تواند برای بعضی از افراد با سختی‌های مختلفی همراه شود، اما افطار کردن حتی می‌تواند کار سخت‌تری باشد. متخصصان هم معتقدند که روزه‌داران باید اصول تغذیه‌ای را در زمان افطار کردن جدی بگیرند تا با مشکل مواجه نشوند. در ادامه با تعدادی از مواد غذایی مناسب برای افطار کردن در فصل‌های گرم سال آشنا می‌شویم. میوه‌های خام بدن در طول روزه‌داری، انرژی کافی در اختیار ندارد و باید ماهیچه‌های موجود در ناحیه پایینی بدن را تجزیه کند و به انرژی تبدیل سازد. بنابراین، اولین مواد غذایی مصرفی برای افطار کردن واقعا برای تغذیه بدن حیاتی هستند و نباید به انرژی زیادی برای هضم کردن و جذب شدن نیاز داشته باشند. نکته مهم درباره میوه‌ها و آب‌میوه‌های خام این است که حاوی مقدار زیادی آب هستند و به‌راحتی هضم و جذب می‌شوند. هندوانه، ‌انار و سیب در همین گروه از میوه‌ها قرار می‌گیرند و خوش‌بختانه مواد مغذی مورد نیاز و انرژی مطلوب را به بدن می‌رسانند. شروع افطار با نوشیدن یک فنجان آب‌میوه تازه و ۲ فنجان از مخلوط میوه‌ها (هندوانه، انگور، سیب و گلابی) می‌تواند انتخاب خوبی برای روزه‌داران باشد. نوشیدن یک لیوان آب تصفیه‌شده هم به تامین آب مورد نیاز بدن کمک می‌کند. سبزی‌های خام انواع سبزی‌های خام، منبع مناسبی برای دریافت ویتامین‌ها، املاح، مواد مغذی گیاهی و ترکیبات مفید دیگر هستند. به نظر متخصصان، آب سبزی‌های و ارگانیک و خود این سبزی‌ها برای افطار کردن واقعا ایده‌آل محسوب می‌شوند، ‌چون حاوی هیچ کدام از آفت‌کش‌ها،‌ علف‌کش‌ها، هورمون‌ها، آنتی‌بیوتیک‌ها و مواد شیمیایی مضر دیگر نیستند. علاوه بر این‌ها، سبزی‌های ارگانیک به‌طور طبیعی، سطح بالاتری از آنتی‌اکسیدان‌ها را برای بدن فراهم می‌کنند. بنابراین، نوشیدن یک لیوان آب هویج تازه می‌تواند گزینه مناسبی برای شروع افطار باشد. اضافه کردن آب کرفس یا چغندر به این نوشیدنی هم آن را مغذی‌تر می‌کند. البته در صورت تمایل می‌توانید از سالادهای حاوی سبزی‌های برگ سبز مانند کاهو، گوجه‌فرنگی و خیار هم استفاده کنید که به‌راحتی هضم می‌شوند و حاوی مواد مغذی زیادی هستند. جوانه‌ها روزه‌داران می‌توانند افطار خودشان را با یک کاسه از انواع جوانه‌های ارگانیک شروع کنند و حتی این جوانه‌ها را در خانه پرورش بدهند. انواع جوانه‌ها حاوی قندهای ساده، ویتامین‌ها، املاح و آنتی‌اکسیدان‌های مهم هستند که به‌راحتی هضم و جذب می‌شوند. همراه با رشد جوانه‌ها، میزان مواد مغذی موجود در آن‌ها نیز افزایش می‌یابد. این مواد غذایی، ‌منبع خوبی هم برای دریافت کلروفیل محسوب می‌شوند که خاصیت پاک‌کننده بی‌نظیری دارد. جوانه‌ها در خانه و با نور خورشید غیرمستقیم و آب به‌خوبی رشد می‌کنند.

+

در وعده افطار، شیر گرم بنوشیم یا شیر سرد

بیشتر مردم ترجیح می‌دهند که شیر را همراه با صبحانه یا شب‌ها قبل از خواب مصرف کنند. البته ممکن است که بعضی از افراد هم در مواقع دیگری از روز، مثل زمان افطار، شیر بنوشند. با این‌حال، نظرات متفاوتی درباره مصرف شیر گرم یا شیر سرد وجود دارند که همواره محل نزاع بود‌ه‌اند. در ادامه با جنبه‌های مثبت و منفی استفاده از شیر گرم در ساعات شب آشنا می‌شویم. جنبه‌های مثبت ۱. کمک به خواب مطلوب مطالعات دانشمندان نشان می‌دهند که شیر دارای نوعی اسید آمینه به‌نام تریپتوفان است که نقش مهمی را در به‌وجود آوردن احساس خواب ایفا می‌کند. به‌علاوه، مطالعات متعددی ثابت کرده‌اند که ترشح تریپتوفان در مغز با ترشح سروتونین همراه است که احساس آرامش را در انسان‌ها تقویت می‌کند. بنابراین، در بسیاری از موارد، نوشیدن شیر گرم در ساعات پایانی شب به مقابله با بی‌خوابی کمک می‌کند. ۲. گرم نگه داشتن بدن یکی از ویژگی‌های مهم شیر گرم، این است که ‌بدن را گرم می‌کند. وقتی هم که دمای بدن افزایش می‌یابد، عضله‌ها ریلکس می‌شوند و همین وضعیت واکنش‌های بدن را آهسته‌تر می‌کند. تمام این روند درنهایت به بهبود خواب و مقابله با بی‌خوابی کمک می‌کند. ۳. تسکین ناراحتی‌های معده یا دستگاه گوارشی شیر گرم، لایه نرمی روی معده ایجاد می‌کند و ناراحتی‌های احتمالی در معده را تسکین می‌دهد. به همین دلیل است که افراد مبتلا به زخم معده، می‌توانند از نوشیدن شیر گرم برای تسکین ناراحتی‌های معده خودشان استفاده کنند. ۴. حفظ احساس سیری برای مدت زیاد به‌طور کلی، انسان‌ها با معده پُر راحت‌تر به خواب می‌روند. بنابراین، مصرف شیر گرم در ساعات پایانی شب، احساس سیری مطلوبی ایجاد می‌کند و درنهایت شما را درحین خواب سیر نگه می‌دارد. این ویژگی خصوصا به خواب بهتر کودکان کمک می‌کند. جنبه‌های منفی ۱. هضم دشوار شیر گرم، بعد از مصرف در ساعات شب، به‌راحتی هضم نمی‌شود و حتی می‌تواند نفخ زیادی را در دستگاه گوارش به‌وجود بیاورد. نفخ زیاد هم به‌نوبه خود، باعث ناراحتی می‌شود و خواب راحت شبانه را مختل می‌کند. نکته دیگر این است که شیر به‌طور کلی برای افرادی که دارای دستگاه گوارش ضعیف هستند، نوعی ماده غذایی سنگین محسوب می‌شود و مشکلات مختلفی را برای آنان به‌وجود می‌آورد. اگر هضم شیر برای شما دشوار است، آن را با یک عدد قرص آنزیم لاکتاز مصرف کنید. ۲. تحریک آلرژی‌ها بعضی از مطالعات اخیر نشان داده‌اند که اگر به شیر آلرژی داشته باشید و شیر مصرف کنید، سیستم ایمنی بدن نسبت به پروتئین شیر واکنش نشان خواهد داد. آلرژی‌ها در ساعات شب سریع‌تر بروز پیدا می‌کنند و می‌توانند به تب، کهیر، تورم و خارش منجر شوند. در موارد شدید هم شانس مواجهه با مشکلات تنفسی خطرناک وجود دارد.

+

تیروئید و بارداری/ مرتب آزمایش دهید!

حتی پیش از بارداری هم ابتلا به تیروئید می‌تواند توانایی بارداری را از زن بگیرد و یا منجر به سقط در بارداری شود. خوشبختانه اکثر مشکلات تیروئید که بر قدرت باروری تأثیر می‌گذارند، به راحتی قابل درمان هستند. تنها مشکل تشخیص تیروئید زمانی است که یک خانم باردار با مشکلاتی از قبیل خستگی، یبوست و عدم تحمل گرما به پزشک مراجعه می‌کند و این در حالی است که این علایم می‌توانند اثرات ناخوشایند بارداری باشند. اگرچه، تشخیص مشکل تیروئید بسیار مهم است، اما لازم است کسانی که پیش از بارداری تیروئید آن‌ها تشخیص داده شده است، اگر قصد بارداری دارند، حتما پیش از بارداری آزمایش تیروئید انجام بدهند. هورمون تیروئید برای رشد طبیعی مغز ضروری است. در اوایل بارداری، جنین هورمون رشد خود را از تیروئید مادر می‌گیرد. با گذشت زمان غده تیروئید جنین رشد کرده و خودش هورمون رشد تولید می‌کند. برای تولید هورمون رشد، غده تیروئید به مقدار مشخصی ماده معدنی ید نیاز دارد. بهترین روش برای تأمین ید مورد نیاز جنین، مصرف مکمل دارویی حاوی ید پیش از بارداری است. ناهنجاری تیروئید و سقط خانمی که مشکل کم‌کاری تروئید او بدون درمان باقی مانده باشد، در معرض خطر سقط جنین در سه ماه نخست بارداری قرار دارد. همچنین خانمی که دچار پرکاری تیروئید درمان نشده است، حتی اگر بیماری او ملایم باشد، در معرض خطر سقط جنین قرار دارد. چه کسی باید آزمایش شود؟ علی‌رغم تأثیر مشکل تیروئید بر مادر و کودک، اما انجام آزمایش تیروئید برای همه افراد، موضوعی قابل بحث است. پزشکان توصیه می‌کنند که تمامی زنانی که زمینه ابتلا به تیروئید را دارند و یا علایمی مانند آن را تجربه می‌کنند، تحت آزمایش تیروئید یا TSH قرار بگیرند. هر خانمی که این فاکتور خطرها را داشته باشد، باید پزشک و پرستار خود را در جریان قرار بدهد. به طور ایده‌آل، هر خانمی که قصد دارد باردار شود یا به تازگی متوجه بارداری خود شده است، باید این آزمایش را انجام دهد. کم‌کاری تیروئید و بارداری زمانی که خانمی باردار است، بدن او به میزان کافی هورمون رشد نیاز دارد تا هم جنین در حال رشد را حمایت کند و هم پاسخگوی افزایش سوخت و ساز بدن خود او باشد. اگر شخصی به تیروئید لنفوسیتی مزمن (هاشیماتو) یا کم‌کاری تیروئید مبتلا باشد، ممکن است دچار کاهش بیشتر هورمون رشد شود. بنابراین خانمی که به کم‌کاری‌ تیروئید خفیف مبتلا است و هیچ علامتی ندارد، ممکن است ناگهان پس از بارداری، با علایم کم‌کاری شدید روبه‌رو شود. بنابراین زنانی که با کم‌کاری تیروئید خفیف در دوران قبل از بارداری روبه‌رو هستند و هیچ درمانی انجام نداده‌اند، در دوران بارداری با شرایط پیچیده‌تری برای درمان روبه‌رو می‌شوند. از آنجایی که ممکن است برخی از علایم و نشانه‌های کم‌کاری تیروئید، همانند علایم اولیه بارداری باشد، باید نسبت به آزمایش تیروئید اهمیت دهید. روش درمانی داروی هورمون تیروئید، به صورت چشمگیری می‌تواند در کاهش خطر بروز پیچیدگی‌های بارداری مانند تولد نوزاد نارس، پره‌اکلامپسی، سقط جنین، خونریزی پس از زایمان، کم‌خونی و جدا شدن زودرس جفت مؤثر باشد. خانمی که تحت درمان کم‌کاری تیروئید قرار دارد، باید به محض مطلع شدن از بارداری خود، آزمایش تیروئید انجام دهد تا اگر نیاز هست دوز داروهای او تنظیم شود. یک یا دو هفته پس از تنظیم دوز دارو نیز دوباره باید سطح TSHخون چک شود. اگرچه سطح هورمون رشد به صورت خودبه‌خود در دوران بارداری افزایش می‌یابد اما، معمولا در اواسط بارداری، افت پیدا می‌کند. هدف این است که سطح TSH خون در طول بارداری متعادل بماند بنابراین در دوره‌های منظم این مقدار باید چک شود و دوز دارو متناسب با آن تنظیم شود. به طور کلی تفاوت زیادی بین درمان کم‌کاری تیروئید در دوران بارداری و غیر از آن وجود ندارد. تجویز داروی لووتیروکسین سدیم در دوران بارداری بلامانع است و دوز آن باید متناسب با میزان هورمون تیروئید تنظیم شود. زمانی که سطح هورمون در خون ثابت شود، پزشک هر ۶ هفته آزمایش تیروئید از شما می‌‌گیرد. پرکاری تیروئید و بارداری تشخیص بیماری پرکاری تیروئید در دوران بارداری کار آسانی نیست زیرا علایم مشترک زیادی بین بارداری و پرکاری تیروئید وجود دارد. ولی با این حال، باید پزشکتان را در جریان هرگونه علامت یا مسئله‌ای را که تجربه می‌کنید، قرار دهید. برای مثال تپش قلب یا تنگی نفس ناگهانی، هردو از علایم پرکاری تیروئید هستند در حالی که بروز آن‌ها در دوران بارداری طبیعی است. معمولا پرکاری تیروئید خفیف، نیازی به درمان ندارد و فقط کافی است به صورت مرتب میزان پیشرفت بیماری مورد بررسی قرار بگیرد. درمان پرکاری تیروئید برای زنان باردار محدود است. داروی رادیواکتیو-یُد که معمولا برای درمان بیماری گریوز مورد استفاده قرار می‌گیرد، نمی‌تواند در دوران بارداری مصرف شود زیرا به راحتی از طریق جفت به جنین منتقل شده و بر روی غده تیروئید او تأثیر می‌گذارد درنتیجه باعث بروز کم‌کاری تیروئید در جنین می‌شود. به همین خاطر هدف از درمان پرکاری تیروئید در این دوران، استفاده از کمترین دوز داروی ضد تیروئید است تا آسیبی به جنین وارد نشود. زمانی که سطح TSH خون به حد نرمال رسید، دوز دارو را پایین می‌آورند. پرکاری تیروئید اگر درمان نشده باقی بماند، می‌تواند منجر به مرده‌زایی، تولد نوزاد نارس یا کم وزن و یا تاکیکاردی در جنین شود. حتی نوع خفیف این بیماری نیز می‌تواند باعث سقط در سه ماهه اول بارداری، مشکل قلبی مادرزادی در نوزاد، پره‌اکلامپسى و کم‌خونی شود.
منبع+

چرا آهن فراوان مضر است؟ مضرات آهن زیاد در بدن

آهن در زمره مواد معدنی ضروری قلمداد می‌شود.

با این وجود، همانند بسیاری از دیگر مواد معدنی مصرف بیش از حد آن برای سلامت مضر است.

در واقع، آهن می‌تواند چنان سمی‌ باشد که جذب آن به شدت از سوی مجرای گوارشی کنترل می‌شود.

بدین ترتیب، خطر جذب بیش از حد آن و بالطبع تاثیرات منفی آن به حداقل می‌رسد.

هنگامی که این مکانیزم ایمنی دچار نقصان گردد، مشکلات مرتبط با سلامتی بروز می‌کنند.

در این مقاله به تاثیرات بالقوه مخرب مصرف بیش از حد آن پرداخته می‌شود.

آهن چیست؟

آهن یکی از ضروری‌ترین مواد معدنی مغذی قلمداد می‌شود که اکثر آن را گلبول‌های قرمز مصرف می‌کنند.

بخش عمده‌ایی از هموگلوبین، پروتئینی که در گلبول‌های قرمز یافت می‌شود، می‌باشد.هموگلوبین مسئول انتقال اکسیژن به سلول‌های بدن است.
دو نوع آهن خوراکی وجود دارد:

آهن خون‌رنگزا: این نوع آهن فقط در خوراکی‌های حیوانی یافت می‌شود، اغلب در گوشت قرمز. این نوع آهن نسبت به آهن غیر‌ خون‌رنگزا ساده‌تر جذب بدن می‌شود.

آهن غیر خون‌رنگزا: اغلب آهن‌های خوراکی غیر خون‌رنگزا هستند. این نوع آهن هم در خوراکی‌های گیاهی و هم در خوراکی‌های حیوانی یافت می‌شود. جذب آن با اسیدهای بنیادی از قبیل ویتامین C افزایش می‌یابد، اما با مصرف ترکیبات گیاهی مانند اسید فیتیات این روند کاهش می‌یابد.

افرادی که مقدار اندکی آهن خون‌رنگزا از رژیم غذایی خود جذب می‌کنند و یا رژیم آنها حاوی هیچ‌گونه آهن خون‌رنگزایی نیست، با خطر ابتلا به کمبود آهن مواجه هستند.

افراد بسیاری از کمبود آهن رنج می‌برند، به ویژه زنان. در واقع، کمبود آهن در زمره شایع‌ترین نوع کمبود مواد معدنی جهان به شمار می‌رود.
قاعده‌ی ذخیره‌ی آهن

به دو دلیل عمده سطح آهن در بدن مرتبا تنظیم و تعدیل می‌گردد:

آهن یک ماده‌ی معدنی ضروری است که نقش عمده‌ایی را در بسیاری از عملکردهای اساسی بدن ایفا می‌کند، اما بدن ما به میزان محدودی از آن نیاز دارد.

مصرف بیش از حد آهن به صورت بالقوه سمی است، بنابراین امکان جذب بیش از حد آهن توسط بدن وجود ندارد.

بدن میزان آهن مورد نیاز خود را با کمک جذب از طریق دستگاه گوارش تنظیم می‌کند.

هپسیدین، هورمون تنظیم و تعدیل آهن، مسئول حفظ تعادل آهن ذخیره شده در بدن است. کارکرد اصلی آن ممانعت از جذب آهن فراوان است.
اساسا بدین شیوه عمل می‌کند:

جذب آهن فراوان–< افزایش سطح ترشح هپسیدین–< کاهش جذب آهن.

کاهش ذخیره‌ی آهن–< کاهش سطح ترشح هپسیدین–< افزایش جذب آهن.

در اغلب مواقع این سیستم کاملا دقیق عمل می‌کند. با این وجود، برخی از اختلالات مانع از ترشح هپسیدین می‌گردد که منجر به تجمع آهن در بدن می‌گردد.

از طرف دیگر، شرایطی که منجر به ترشح بیش از حد هپسیدین گردد، کمبود آهن را در بدن پدید می‌آورد.

تعادل میزان آهن در بدن می‌تواند تحت تاثیر مصرف آهن در رژیم غذایی قرار گیرد. در طول زمان، رژیم‌هایی که فاقد آهن کافی هستند، می‌توانند کمبود آهن را پدید آورند. از طرف دیگر، مصرف ببش از حد مکمل‌های آهن خطر ابتلا به مسمومیت‌های حاد ناشی از آهن را به وجود می‌آورد.
مسمومیت ناشی از مصرف آهن

مسمومیت ناشی از آهن هم می‌تواند ناگهانی و هم می‌تواند به صورت تدریجی رخ دهد.

بسیاری از مشکلات جدی مرتبط با سلامت، از مصرف تصادفی بیش از حد آهن همانند مصرف بیش از حد مکمل‌ها برای مدت طولانی یا اختلال مزمن جذب حداکثری آهن است.

در شرایط معمول، مقدار اندکی آهن در شریان‌های حیاتی به گردش در می‌آیند.

سلامت آن منوط به پروتئین‌هایی از قبیل ترانسفرین است که مانع از آسیب‌رسانی آهن به دیگر بافت‌ها می‌گردد.

با این وجود، مسمومیت ناشی از آهن می‌تواند سطح آهن آزاد را در بدن به طرز قابل توجهی افزایش دهد.

آهن آزاد از خواص اکسیداسیونی برخوردار است، نقطه‌ی مقابل خاصیت آنتی‌اکسیدانی، و می‌تواند منجر به آسیب سلولی گردد.

این امر می‌تواند چندین عامل داشته باشد. از جمله:

مسمومیت ناشی از آهن: مسمومیت هنگامی اتفاق می‌افتد که افراد، به ویژه کودکان، بیش از حد مکمل آهن مصرف نمایند.

هموکروماتوز( تجمع غیر طبیعی آهن) ارثی: یک اختلال ژنتیک که با جذب مفرط آهن از غذاها بروز می‌کند.

تجمع افراطی آهن در نژاد سیاه (افریقایی): یک رژیم غذایی مملو از آهن ناشی از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های سرشار از آهن. این امر برای اولین در افریقا که آبجوهای دست‌ساز و خانگی در بشکه‌های فلزی نگه‌داری می‌شد، مشاهده شد.

مسمومیت ناشی از آهن دقیقا هنگامی پدید می‌آید که افراد در مصرف مکمل‌های آهن افراط نمایند. میزان ۱۰ تا ۲۰ میلی‌گرم می‌تواند علائم معکوسی را بروز دهد، حال آنکه مصرف بیش از ۴۰ میلی‌گرم در روز آسیب‌هایی را پدید می‌آورد که مستلزم مراقبت‌های پزشکی است.

بدین ترتیب مصرف بیش از حد مکمل‌های آهن منجر به مشکلات حادی می‌گردد. از اینکه طبق دستورالعمل درج شده بر روی مکمل آهن پیروی می‌کنید، اطمینان حاصل نمائید و هیچ‌گاه بیش از آنچه پزشکتان تجویز کرده مصرف نکنید.

علائم اولیه‌ی مسمومیت ناشی از آهن شامل دل‌درد، تهوع و استفراغ می‌شود.

به طور کلی، انباشته شدن حجم زیادی آهن در اندام‌های داخلی به صورت بالقوه منجر به آسیب‌های مرگباری از جمله به مغز و کبد وارد می‌سازد.

علائم مصرف بیش از حد مکمل‌ها در طی زمان، شباهت بسیاری به علائم تجمع آهن در بدن دارد که در زیر به تفصیل به آن پرداخته می‌شود.
تجمع آهن در بدن

تجمع آهن به شکل‌گیری تدریجی آهن فراوان در بدن اطلاق می‌شود. این امر ناشی از اختلال در سیستم تنظیم سطح آهن درحد طبیعی رخ می‌دهد.

تجمع آهن در بدن اغلب افراد چندان نگران‌کننده نیست. اما برای افرادی که به طور ژنتیک مستعد جذب آهن فراوان از دستگاه گوارش خود هستند، می‌توانند نگران‌کننده باشد.

شایع‌ترین اختلال تجمع آهن، هموکروماتوز ارثی است که منجر به شکل‌گیری آهن در بافت‌ها و اندام‌های بدن می‌گردد.

چنانچه هموکروماتوز بدون درمان رها شود، به مرور زمان خطر ابتلا به آرتروز، سرطان، نارسایی کبدی، دیابت و بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.

خلاص شدن از این آهن اضافی برای بدن چندان آسان نیست. موثرترین روش برای رهایی از از تجمع آهن، از دست دادن خون است.

بنابراین، احتمال اینکه زنان پس از بلوغ و پیش از یائسگی، مشکلات ناشی از تجمع آهن را تجربه نمائید بسیار کم است. علاوه بر این، کمترین خطر متوجه افرادیست که به طور مرتب خون خود را اهدا می‌کنند.

چنانچه خود را مستعد تجمع آهن می‌دانید، خطر بروز هرگونه مشکل را با موارد زیر به حداقل برسانید:

کاهش مصرف غذاهای سرشار از آهن از قبیل گوشت قرمز.

اهدای خون به طور منظم.

پرهیز از مصرف ویتامین C همراه با غذاهای سرشار آهن.

با این وجود، چنانچه علائم تشخیص تجمع آهن در شما وجود ندارد، اساسا کاهش مصرف و جذب آهن توصیه نمی‌شود.
آهن و خطر ابتلا به سرطان

تردیدی وجود ندارد که تجمع آهن می‌تواند منجر به بروز سرطان، هم در انسان و هم در حیوانات، گردد.

از ظواهر امر پیداست که اهدای خون و از دست دادن خون این خطر را کاهش می‌دهد.

مطالعات مشاهده‌ایی حاکی از آن است که جذب بیش از حد آهن خون‌رنگزا خطر ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ را افزایش می‌دهد.

آزمایشات بالینی دال بر آن است که آهن خون‌رنگزای مکمل‌ها و گوشت قرمز شکل‌گیری ترکیبات سرطان‌زا موسوم به ان-نیتروسیل را در سیستم گوارشی افزایش می‌دهند.

ارتباط بین گوشت قرمز و ابتلا به سرطان از موضوعاتیست که نقل محافل علمی به شمار می‌رود. گرچه برخی از مکانیزم‌ها در توجیه این ارتباط محتمل به نظر می‌رسد، اما اغلب شواهد بر اساس مطالعات مشاهده‌ایی ارائه می‌گردد.
آهن و خطر ابتلا به عفونت

به نظر می‌رسد هم تجمع افراطی آهن در بدن و هم کمبود آن افراد را بیش از حد مستعد ابتلا به بیماری‌های عفونی می‌نماید.

علت آن در دو مورد خلاصه می‌گردد:

سبستم ایمنی بدن از آهن کمک می‌گیرد تا باکتری‌های مضر را نابود سازد، بنابراین بدن مقداری آهن برای مبارزه با عفونت‌ها نیاز دارد.

افزایش سطح آهن آزاد منجر به تحریک باکتری‌ها و ویروس‌ها برای رشد می‌گردد، بنابراین آهن بیش از حد می‌تواند نتایج معکوسی در بر داشته باشد و خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهد.

چندین مطالعه در این زمینه حاکی از آن است که مکمل‌های آهن تکرر و شدت عفونت را افزایش می‌دهد، حال آنکه برخی مطالعات ادعا می‌کنند ارتباطی بین آنها وجود ندارد.

افرادی که از هموکروماتوز ارثی رنج می‌برند، بیش از دیگران در خطر ابتلا به عفونت قرار دارند.

پیش از مصرف هرگونه مکمل آهن از سوی افرادی که در خطر ابتلا به عفونت قرار دارند، تمام جوانب امر باید مد نظر گرفته شود و باید به تمام موارد خطرآفرین توجه گردد.

به طور خلاصه، مصرف آهن زیاد می‌تواند خطرآفرین باشد.

با این وجود، جز در مواردی که اختلال تجمع آهن وجود دارد، اساسا نیازی نیست نگران جذب آهن فراوان از رژیم غذایی خود باشید.

مصرف مکمل‌های آهن نیز داستان دیگری دارد. برای افرادی که از کمبود آهن رنج می‌برند، مفید است اما برای افرادی که کمبود آهن ندارد می‌تواند مضر باشد.

مکمل‌های آهن به هیچ وجه نباید خودسرانه و بدون توصیه‌‌ی پزشک مصرف شوند.

منبع

۵ مورد از علائم بیماری سلیاک

بیماری‌ دستگاه گوارشی موسوم به سلیاک می‌تواند از علائم بسیار عجبیی برخوردار باشد.

احتمالا شما بیماری سلیاک، اختلال خودایمنی در مواردی که گلوتن یعنی پروتئین موجود در گندم، چودار و جو، به پرزهای روده آسیب می‌رساند، را به مشکلات روده‌ایی و معده‌ایی مانند اسهال و دردهای شکمی ربط می‌دهید.

اما کمی تامل کنید، زیرا طبق اعلان مرکز بیماری‌های گوارشی دانشگاه شیکاگو در واقع سلیاک می‌تواند قریب به ۳۰۰ علائم از خود بروز دهد و می‌توانند طیف گسترده‌ایی از مشکلات روان‌شناختی، جسمانی و عصب‌شناختی را در خود جای دهد. دکتر سونیا کوپفر، عضو هئیت علمی دانشگاه و از اعضای مرکز بیماری‌های گوارشی معتقد است که برخی از بیماران از علائم بسیاری عجیبی مانند یائسگی زودرس و نازک‌شدن موها برخوردارند، اما آن را به هیچ عنوان با سلیاک مرتبط تلقی نمی‌کنند.

طبق یافته‌های انجمن سلیاک، از هر ۱۰۰ نفر ممکن است فقط ۱ نفر به این عارضه دچار شود، بنابراین شناخت علائم مخفی و عجیب آن از اهمیت ویژه‌ایی برخوردار است. حتی اگر این علائم برایتان شناخته شده جلوه نمود، نباید بدون مشورت با پزشک مصرف گلوتن را از برنامه‌ی غذایی خود حذف نمائید. پیش از هرگونه اقدام با پزشک خود مشورت نمائید و از او درخواست کنید تا برای کشف دقیق بیماری، برایتان آزمایش خون تجویز نماید.

در اینجا به ۵ نمونه از شایع‌ترین اما در عین حال عجیب‌ترین علائمی که نشان می‌دهد شما به بیماری سلیاک مبتلا هستید، اشاره می‌کنیم:
۱.کم‌خونی دارید.

چنانچه جواب آزمایش خون نشان داد که مبتلا به فقر آهن، ماده‌ایی معدنی که به ساخت هموگلوبین یعنی پروتئین موجود در گلبول‌های قرمز که اکسیژن را در بدن جابه جا می‌کند، هستید، شاید علت آن سلیاک باشد زیرا آهن در بخش‌های کوچکی از روده که تحت تاثیر بیماری آسیب دیده است، جذب نمی‌گردد. اغلب زنان بر این باورند که عادت ماهیانه‌ی آنها موجب فقر آهن در آنهاست، حال‌ آنکه تنها دلیل فقر آهن ناشی از عادت ماهیانه نیست.

پزشکان در اغلب موارد علائمی مانند کم‌خونی را به بیماری سلیاک مرتبط نمی‌دانند اما در یکی از مطالعات مشخص شد که یک سوم از بیماران مبتلا به سلیاک از کم‌خونی رنج می‌بردند. چنانچه علائم کم‌خونی مانند خستگی مفرط و ضعف را تجربه نموده‌اید، از پزشکتان درخواست کنید تا آزمایش آهن برایتان تجویز نماید و چنانچه مشخص شد میزان آهن بدن شما به شکلی غیر طبیعی پایین‌تر از حد معمول است، آزمایش سلیاک انجام دهید.
۲. قادر به تفکر نیستید.

ابهامات ذهنی می‌تواند یکی از علائم سلیاک باشد.

چرا در این اتاق قدم می‌زنید؟ چه کاری می‌خواستید انجام دهید؟ قطعا همه‌ی ما چنین نوسانات ذهنی مبهمی را تجربه نموده‌ایم، اما چنانچه این ابهامات ذهنی اغلب در شما پدیدار می‌شود و بروز آن دلایل قاطع دیگری از جمله استرس ندارد، احتمالا به سلیاک مبتلا هستید.کوپفر می‌گوید، پادتن‌هایی که برای واکنش به گلوتن توسط بدن تولید می‌شوند، ممکن است به علائم عصب‌شناختی مرتبط باشند اما دلایل قاطع آن هنوز برای متخصصان در هاله‌ایی از ابهام است. چنانچه به سلیاک مبتلا باشید، پیروی از یک رژیم فاقد گلوتن کمک شایانی به شما خواهد نمود.
۳.ناامید هستید.

کوپفر بر این باور است که افسردگی و اضطراب از شایع‌ترین علائم سلیاک هستند. این امر می‌تواند از التهابات بیماری نشآت بگیرد یا ناشی از این حقیقت باشد که از نظر جسمانی در وضعیت مساعدی قرار ندارید. کوپفر بیمارانی داشت که اذعان داشتند پس از پیروی از یک رژیم بدون گلوتن احساس سرزندگی بیشتری داشتند. با این وجود، کوپفر معتقد است که افسردگی و اضطراب در زمره اختلالات شایع تلقی می‌شوند، پس چنانچه فقط همین علائم را داشتید نیازی به انجام آزمایشات سلیاک احساس نمی‌شود. اما اگر افسردگی و اضطراب با مواردی که در لیست ذکر شد همراه بود، زمان آن فرار سیده تا با پزشک خود مشورت نمائید.
۴. از شکستگی استخوانی رنج می‌برید.

سلیاک خطر ابتلا به شکستگی‌های استخوانی را تا ۳۰٪ افزایش می‌دهد.

مطالعات مروری منتشر شده در مجله‌ی بالینی غدد درون ریز و متابولیسم در سال ۲۰۱۴ نشان داد خطر ابتلا به شکستگی‌های استخوانی در افرادی که مبتلا به سلیاک هستند در مقایسه با افرادی که به این عارضه مبتلا نیستند، تا ۳۰٪ بیشتر است؛ به طور خاص، خطر شکستگی لگن در این افراد تا ۶۹٪ بیشتر از افراد سالم است. علت این امر می‌تواند ناشی از عدم جذب مواد مغذی همانند کلسیم از سوی روده‌ی کوچک آسیب‌دیده‌ی این‌ گونه افراد باشد. چنانچه در عنفوان جوانی قرار دارید و از علائم پوکی استخوان مانند شکستگی استخوان یا مشکلات شکل و فرم بدن رنج می‌برید، توجه خاص‌تری به اینگونه علائم داشته باشید. ‌
۵.تعادل شما ناپایدار است.

شاید در هنگام راه رفتن مشکل عدم تعادل دارید و یا گاها تلوتلو می‌خورید. مشکلات تعادل و دیگر علائمی مانند بی‌حسی و مورمور شدن دست‌ها و پاها در زمره اختلالات عصب‌شناختیی جای دارند که با بیماری سلیاک مرتبطند. گرچه در ابتدا تشخیص آن دشوار است اما طبق بررسی ام.آر.آی بیماران مبتلا به سلیاک که از عدم تعادل رنج می‌برند در سال ۲۰۱۲ که در بریتانیای کبیر صورت پذیرفت، مشخص شد که وضعیت مغزی این بیماران به ویژه تراکم بافت خاکستری مغز که مسول مهارت‌های حرکتی و شناختی است، دستخوش تغییر گشته است.

منبع